کاربرد ایده جهانهای ممکن در منطق و ادبیات داستانی

thesis
abstract

ایده جهانهای ممکن حدود نیم قرن است که مورد توجه قرار گرفته است. کاربرد اصلی و اولیه این ایده، توسط منطقدانان و به منظور طراحی دلالت‏شناسی صوری برای منطق گزاره‏های ضروری و ممکن، با استفاده از مفاهیم و ساختارهای موجود در نظریه مجموعه‏ها، بوده است. این ایده سپس، در شاخه‏های دیگر منطق، مانند منطق تکلیف و منطق شرطی نیز به کار گرفته شد و سودمند واقع شد. «جهانهای ممکن»، به سرعت، در رشته‏های دیگر مانند فلسفه زبان و هنر و حتی هوش مصنوعی، نیز مورد توجه قرار گرفت و پژوهشگران این رشته‏ها نیز، آنرا کاربردی و مفید یافتند. در این نوشتار، تلاش نمودیم امکان بکارگیری این ایده را در حوزه ادبیات داستانی و در مواجهه با وضعیت منطقی متون و گزاره‏های داستانی، مورد بررسی قرار دهیم. در این راستا به این نتیجه رسیده‏ایم که جهانهای داستانی، نیز جهانهایی ممکن و بدون تناقض هستند و امکان بروز تناقض در این جهانها نیز وجود ندارد. همچنین نشان داده‏ایم که با استفاده از چارچوب مفهومی مرتبط با ایده جهانهای ممکن و شباهت جهانهای داستانی و جهانهای ممکن، می‏توان برخی پیش‏فرضهای ناگفته و پنهان در شکل‏گیری جهانهای داستانی را روشن نمود. در ادامه تلاش نمودیم، با استفاده از ایده جهانهای ممکن، پاسخی برای مسأله صدق گزاره‏های داستانی و ارجاع به هویات خیالی، که از چالشهای منطق کلاسیک است، بیابیم. ارائه یک نظام منطقی که در دلالت‏شناسی صوری آن، از ایده جهانهای ممکن استفاده شده است، نیز بخش دیگری از این نوشتار است.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

جهانهای ممکن در اندیشه پلنتینگا و نسبت آن با مفهوم نفسالامر در فلسفه اسلامی

اگرچه به نظر می‌رسد مفاهیم ضرورت و امکان (مفاهیم وجهی) مفاهیم جدایی‌ناپذیر مابعدالطبیعه هستند، فلاسفه‌ تجربه‌گرا به طور سنتی این مفاهیم را مورد نقد قرار داده‌اند. در قرن بیستم نیز چنین انتقاداتی توسط کوآین(Quine) در قالبی جدید صورت گرفته است. با وجود این، طرح مفهوم تکثر جهان‌های ممکن در معناشناسی منطق موجهات، زمینه‌ساز این باور شد که می‌توان بر چالش تجربه‌گرایی غلبه کرد. در تبیین سرشت جهان‌های ...

full text

منطق گزاره‌های داستانی

التزامات هستی‌شناختی منطق استاندارد، مشکلاتی در تحلیل گزاره‌های داستانی که حاوی هویّات خیالی و فاقد مدلول هستند، ایجاد می‌کند. با این حال وضعیت منطقی این گزاره‌ها به عنوان بخشی از زبان طبیعی، حائز اهمیت است و نمی‌توان از این مسئله چشم‌پوشی کرد که در زبان طبیعی، به هویات داستانی ارجاع داده می‌شود و گزاره‌های راجع به این هویّات، تصدیق یا تکذیب می‌شوند. در این مقاله سعی داریم با استفاده از چارچوب مف...

full text

سیر ادبیات داستانی در ایلام

ادبیات داستانی که در معنای امروزی آن بیشتر ناظر به داستان کوتاه، داستان بلند و رمان است، در ایلام پیشینة اندکی دارد و شروع آن به داستان‌های کوتاه و پراکندة کلانتر محمدی باز می‌گردد. پس از وی، خداداد ابراهیمی با نگارش داستان‌های کوتاه به‌طور جدی وارد این حوزه شد و در سال 1378 «عاطفه در غبار» را به عنوان اولین کتاب چاپ‌شده در حوزۀ ادبیات داستانی ایلام، منتشر کرد. پس از آن، آثار دیگری در این حوزه،...

full text

منطق روایت‌های ممکن در «سمک عیّار» و «داراب‌نامه»

سمک عیّار و داراب‌نامه نخستین روایت‌های منثور حماسی و بازمانده‌ی سنّت روایی گوسانان پارتی هستند؛ حجم بالا و گستردگی عناصر سازه‌ای روایت‌های حماسی و پراکندگی آن‌ها در جای‌جای سمک عیّار و داراب‌نامه سبب گشته، بسیاری از ویژگی‌های برجسته‌ی ادبی و حلقه‌های اتّصال روایی در بطن دو روایت ناپیدا و گم گردد؛ با این حال وجود برخی از مضمون‌های روایی در آغاز و حین جریان رویدادها، دریافت وقایع و فرجام رخدادها را ...

full text

رویین تنی و نامیرایی در ادبیات داستانی

اقوامی که قرن ها در ناحیه ای زیسته اند، همواره شاهد وقوع رخدادهای گوارا و ناگوار، دشوار و سهل بوده اند. پیروزی ها داشته اند و فتح ها، شکست ها و هزیمت ها، جهان گشایی و پهلوانی ها. راندن مهاجمان و پذیرا شدن آنان. گذشتگان رفتند و بستری از خاطرات حماسی برای آیندگان فراهم آوردند، خاطراتی که استواری مبانی ملیت آنان است، و از همین خاطرات است که ا سطوره ها، افسانه ها، داستان ها و قصه ها پدید أمدند....

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023